Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Putin, İdlib konusunda Moskova'da 2 saat 40 dakika süren baş başa görüşme gerçekleştirdi. İkili zirve sonrası heyetler arası görüşmeye geçildi. Heyetlerarası görüşme sonrası iki lider ortak basın açıklamasında konuştu.

İlk açıklamayı yapan Putin, "Astana sürecinin öneminde anlaştık. Görüşme sonunda ortak bir belge hazırlandı. Metin, İdlib'de ateşkese vesile olacak ve sivillerin ızdıraplarına son verilmesine yardımcı olacak" dedi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Putin'in ardından yaptığı açıklamada "Bu gece 00:00'da ateşkes yürürlüğe girecek" ifadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları;

Bugün görüşmelerimizde özellikle Suriye ve İdlib'deki gelişmeleri ele aldık. Yaklaşık 6 saat sürdü. Bu arada samimi dialog kapsamında benzer veya farklı konuları görüşüp müzakere ettik. Köklü ilişkilerimizi karşılıklı saygıyı ortak çıkarlarımızla ilerletmek arzumuzdur.

1,5 milyon bölge halkı sınırlarımıza yığılmıştır

2018 Eylül ayında Putin'le Soçi'de vardığımız mutabakatla İdlib'de, bölgeye yönelik saldırılar mutabakatla engellenecekti. İdlib'de tesis ettiğimiz sükünet, geçen dönemde gerçekleşen saldırılarla bozulmuştur. Bu bölgede yaşayan 4 milyon insanı terörist ilan edip ağır bombardımana bırakılmasını kabul etmemiz mümkün değildir. Rejim'den kaçan 1,5 milyon bölge halkı sınırlarımıza yığılmıştır. Türkiye böyge bir tehdit karşısında eli kolu bağlı kalacak değildir.

Bu gece ateşkes yürürlüğe girecek

Artık hem rejimin saldırılarının önüne geçmek hem de ateşkese uymayan diğer unsurlara karşı bölgede yer aldık. Rusya ile. Rejimin doğrudan askerlerimizi hedef alan saldırıları neticesinde yeni kararlar alınması söz konusu hale gelmiştir. Rusya ile bu konuyu enine boyuna konuşup değerlendirdik. Siyasi süreç ve Fırat'ın doğusu gibi boyutları da bulunan çalışma bölgemizi geliştirmeyi arzu ediyoruz. Rusya'nın Rejimin iş birliğimizi bozacak hame. Öncelikle en kısa sürede ateşkesi gerçekleştirecek ardından birlikte kararlaştıracağımız adımları süratle atacağız. Bu gece 00:01'de ateşkes yürürlüğe girecek.

Putin'in açıklamalarından satırbaşları;

Bugün Suriye'deki durumu ele aldık. Düzenli olarak Suriye Hükümet rejimi ve yerel halk ateş altında tutulmaktadır. 1 Mart'ta saldırı girişimi yaşandı. Yılbaşından beri saldırı sayısı 15 olarak kaydedildi. Fiilen militanlar çatışmaları tetikleyebilirler.

Türk askerleri arasında da kayıplar vardır. Cumhurbaşkanı ve Türkiye'ye taziyelerimizi ilettik. Kritik durumlarda her zaman elde edilen mutabakatlara dayanarak her zaman uzlaşabilmeyi başarabiliyorduk. Çözümler üretebiliyorduk. Bugün de öyle oldu. Bugün ülkelerimizi Astana çerçevesinde devam ettiriyoruz. Astana süreci suriye sürecine önemli çözüm sağladı.

Bugün istişareler yapıldı. Görüşmelerimizin neticesinde ortak bir belge hazırladık. Dışişleri bakanları bu belgeyi beyan edecekler. Erdoğan'la 6 saatlik görüşmenin sonucu olarak bu belgeyi hazırlamış olduk. İdlib bölgesinde çatışmaları durduracağını ve sivillerin azaplarına son vermesine yardımcı olacak. Tüm itilaflar arasında diyalog kurulmasına yardımcı olacak.

Toplam 5 saat 40 dakika
İki liderin baş başa görüşmesi 2 saat 40 dakika sürdü. Erdoğan-Putin görüşmesi sonrası heyetler arası görüşmeye geçildi. Baş başa ve heyetler arası görüşmeler toplam 5 saat 40 dakika sürdü.

İki liderin görüşmesinde masada 4 önemli konu vardı. 
- İdlib’deki Türk gözlem noktaları
- M-4 ve M-5 karayolları
- İdlib şehir merkezi
- Bölgedeki cihatçı terör örgütü üyeleri ile ılımlı muhaliflerin birbirinden ayrılması.

Putin zirve öncesi yaptığı açıklamada, 34 Türk askerinin şehit edildiği saldırıya ilişkin taziye mesajı verdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, şunları söyledi:

-"Son günlerde İdlib’de cereyan eden gelişmeler oldu. Suriye’de hayatlarını yitiren askerleriniz için taziyelerimi ifade etmek istiyorum. Hiç kimse Suriye askerleri dahil olmak üzere orada Türk askerlerinin bulunduğunu bilmiyorlardı. Suriye askerlerinin de kayıpları olmuştur. Bu olayların tekrarlanmaması ve her ikimizin de önem verdiğimiz ilişkilere zarar vermemek için görüşmemize ihtiyaç var. 

Erdoğan'ın verdiği karşılık

Zirve öncesinde Putin'in bu sözlerine Cumhurbaşkanı R.T.Erdoğan ise şöyle karşılık verdi:
-Dünyanın gözü şu anda burada. Bugün burada alacağımız isabetli kararlar bölgeyi de ülkelerimizi de rahatlatacaktır. Öncelikle kabulünüz için teşekkür ediyorum. Malum bu görüşmeyi Türkiye’de yapacaktık. Sizin buradaki anayasa çalışmalarıyla ilgili gelişmeler sebebiyle bu davetimizi burada gerçekleştiriyoruz. Tabi İdlib müzakereleri sebebiyle bir araya gelişimiz büyük önem arz ediyor. Bölgede sıkıntı büyük. Bugün burada atacağımız adım, alacağımız isabetli kararlar, bölgeyi de ülkelerimizi de rahatlatacaktır. Türkiye-Rusya ilişkilerinin tavan yaptığı bir dönemi yaşıyoruz. Gerek savunma sanayiinde, gerek ticari ilişkilerimizde çok farklı bir dönemin içindeyiz. Bunları çok daha ileri taşımamızın hesaplarını yapıyoruz. Ve bunları tabi güçlendirerek götürmek de bizim en büyük amacımız. Ve bunu da başaracağımıza inanıyorum.