İsrailin Para Birimi Nedir
İsrailin Para Birimi 
İsrail Ülkesinin Para Birimi Nedir

İsrailin Para Birimi Nedir?
İsrailin Para birimi Şekel ( ) (ILS veya NIS)dir.

************************************************

Hitit Ekonomisi, tarım, ticaret, zanaat  ve haraç dörtgeni üzerine kuruluydu. Arpa, buğday gibi tahıllar, elma, nar, üzüm gibi meyvalar yetiştiriliyordu. Üzüm bağları oldukça yaygındı. Diğer kullanımlarının yanı sıra arpa mayalandırılarak bira yapımında kullanılıyor, üzümden şarap yapılıyordu. Hititler koyun, dana, at, katır, öküz, domuz gibi hayvanları et, süt ve yük hayvanı olarak yetiştiriyorlar ve yaygın olarak kullanıyorlardı.

            Krala ait topraklar saray işçileri ve diğer kişiler tarafından zorunlu görev kapsamında ekilip biçiliyordu. Bir erkek hasat işçisine 3 aylık emeği karşılığı 30 parisu, bir kadın işçiye ise 12 parisu arpa veriliyordu.1 parisu yaklaşık 37.5 kg.

Zanaatın çevreye göre oldukça gelişmiş olduğu anlaşılıyor. Altın, gümüş, bakır gibi madenleri işliyorlar ve takı yapımından para çubuklarına kadar yayılan bir alanda kullanıyorlardı. Hititlerin demiri ergitmesi tartışmalı bir konudur.

            Daha çok yabancı tüccarların gelip Hitit kentlerinde iş yaptıkları anlaşılıyor. Yani Hitit ihracat ağırlıklı bir ülke olmaktan çok ithalat ağırlıklı bir ülke konumundaydı. Kapadokya’dan elde edilen gümüşün bolluğu, dış ticaret açığını kapatmış olmalı. Yani Hititler, paranın yapıldığı madene sahip olmanın avantajını kullanarak başka ülkelerin mallarını almış olmalılar. Nitekim gümüş bolluğu Hitit parasını da değerli kılıyor.

Asurlular ve Babilliler de aynı paraları kullanıyorlardı. Yalnız onlarda 60 şekel 1 mina ediyor. Bu durumda 1 Hitit şekeli 1.5 Asur ve Babil şekeline eşit demektir.

            Yani Hititler açısından bakarsak döviz kuru 1’e 1.5. Böylece Asurlu bir tüccarın Hitit pazarına getirdiği koyuna karşılık 1 Hitit şekeli alması durumunda 1.5 Asur şekeli elde etmiş olması gerekiyor.

Hitit Devleti, M.Ö.1650–1200 yılları arasında bugünkü Orta Anadolu platosunda 
belgelerde “Hatti Ülkesi” olarak anılan yerde doğup gelişmiştir. Hititler, bugünkü Çorum 
sınırları içinde bulunan Hattušaš (Boğazköy) başkent olmak üzere Anadolu’nun büyük bir 
kısmıyla Kuzey Suriye’yi de içine alan bölgede büyük bir imparatorluk kurmuşlardır.
Hititçe çivi yazılı belgelerde kişi ya da Hitit Devleti’ne bağlı çeşitli kurumlarla ilgili 
para ile ifade edilebilecek bilgilerin sistematik bir şekilde sunulduğunu görmekteyiz. Hitit 
Devleti’ne bağlı çeşitli kurumlarda yine para ile ilgili konuların bir uzman denetiminde 
incelendikten ve gözetimden geçtikten hemen sonra kaydedildiğine tanık olmaktayız. Belgelerde 
bir insanın o dönem itibarıyla gündelik yaşamında ihtiyacı olan hemen her şey fiyatlandırılmış
değişim aracı olarak da gümüş kullanılmıştır. Hitit metinlerinde değişik kayıtlarda birçok 
ölçü birimi geçmektedir. Bu kayıtların pek çoğu imparatorluk devrine (M.Ö. 1450–1200) 
tarihlendirilmektedir.
Hititçe çivi yazılı belgelerde ayrıca hayvan ve eşyaların kira fiyatları sistematik bir 
şekilde kaydedilmiştir. Hitit yasalarında, bazı cezaların para ile tazmini söz konusudur. Bazı
durumlarda, herhalde çiftliklerde çalıştırılacak insan sayısının kapasitesini ölçmek için, kent 
veya köylerde oturan insanların nüfus sayımlarına benzeyen sayımları yapılmış ve bunlar 
listeler halinde tabletlere geçirilmiştir.
Gerek fiyatlandırma gerekse bu fiyatlandırmanın kayıt altına alınması ve ölçümlerin 
bu kayıtlarda açıkça belirtilmesi; Hitit idari sistemi içinde düzenleyici ve denetleyici bir yapının 
oldukça etkin olduğunu göstermektedir