Bilim Adamları Yapay kromozom ürettiler

Kromozom, tamamen yapay DNA’dan oluşan genetik malzeme içeren bir paket niteliğinde. uzmanlar, yapay maya kromozomunun insan genlerinin nasıl işlediğine dair ışık tutacak nitelikte olduğunu söylüyor.

Amerika'nın Sesi'nin internet sitesinde yer alan habere göre, uzmanlar, özel isteğe göre sipariş edilmiş bir kromozom üretti. Kromozom, tamamen yapay DNA’dan oluşan genetik malzeme içeren bir paket niteliğinde. Genetik mühendisliği ürünü olan bu kromozom, maya kromozomu. Ancak uzmanlar, yapay maya kromozomunun insan genlerinin nasıl işlediğine dair ışık tutacak nitelikte olduğunu söylüyor.

Johns Hopkins Üniversitesi’ndeki laboratuvarda öğrenciler, makine yapımı DNA iplerini birbirine dikiyor. DNA, hayatın genetik taslağını taşıyan bir kimyasal. Amaç, maya genomundaki 6 bin geni monte etmek.

KULLANIM ALANI GENİŞ

Üçüncü sınıf öğrencisi Macintosh Cornwell, diktiği son iplerin işe yarayıp yaramadığını gözlemliyor: “Genel olarak baktığımızda başarılı olduğumuzu söyleyebiliriz. Her noktada sonuç elde etmemiz gerekiyor”. Johns Hopkins’den genetik uzmanı Jef Boeke, mayanın üzümü şaraba çevirmek gibi işlevlerinin olduğunun bilindiğini, ama başka işlevleri de olduğunu söylüyor: “Maya sadece alkol ve ekmek yapımında kullanılmakla kalmıyor, aynı zamanda birçok kimyasal, ilaç, aşı ve yakıtta da kullanılıyor. Bu kullanım alanlarının çoğaldığına tanık olacağız.”

İNSAN GENİNE BENZİYOR

Boeke, genetik mühendisliği sayesinde mayaların daha işlevsel hale getirileceğini söylüyor. Tek hücreli olan maya geninin üçte biri, insan geniyle aynı özellikleri taşıyor. Maya hücreleri de bizim gibi genetik materyallerini kromozom adı verilen DNA sarmalında saklıyor. Her kromozom, genetik kullanım kılavuzuna benzetilebilir.

16 KROMOZOMDAN SADECE BİRİ

Her gen, DNA harflerinden oluşan bir kelime gibi. DNA ise sarmal şeklinde kimyasal bir zincir.

Boeke ve öğrencileri, mayanın on altı kromozomundan sadece birini çözümleyebildi. Yeni kromozom, uzmanların genleri adeta bir deste iskambil kağıdını karar gibi rastgele karıştırmasını sağlayacak.

Uzmanlar, hayatın kodunu yeniden yazmanın etik yönünün de ele alınması gerektiği görüşünde.